prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski

kierownik Zakładu Etyki Lekarskiej i Medycyny Paliatywnej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

 

Główną obawą jaka pojawia się w obliczu pandemii COVID-19 jest możliwość zapewnienia w sytuacji kryzysowej dostatecznej liczby respiratorów, dla leczenia niewydolności oddechowej. W sytuacji ich niedoboru lekarze mogą zostać  zmuszeni do odmawiania niektórym chorym leczenia. Czym powinni się kierować w takiej sytuacji? Środowisko lekarskie stoi twardo na stanowisku, że powinny być to kryteria jedynie medyczne. Zgodnie z zasadą etyki konsekwencjalnej leczenie powinni otrzymać ci chorzy , którzy najbardziej na tym skorzystają. Z medycznego punktu widzenia leczony respiratorem powinien być każdy chory, u którego stężenia tlenu i dwutlenku węgla we krwi wskazują na niewydolność oddechową. 

Znacznie łatwiej od wytypowania tych, którzy skorzystają najbardziej, jest rozpoznać tych chorych, którzy najpewniej nie skorzystają, a leczenie respiratorem przyniesie im jedynie umieranie w cierpieniu. W pierwszej opublikowanej serii pacjentów z COVID-19 z Wuhan, na 32 chorych leczonych respiratorem przeżył tylko jeden. 

Dlatego w opublikowanych wytycznych ( NICE, Szwajcaria, Narodowa Amerykańska Koalicja Raka - NCCN)  duży nacisk kładzie się na wczesne zidentyfikowanie chorych, którzy najpewniej nie odniosą korzyści z respiratoroterapii i u których powinno wdrożyć się postępowanie paliatywne. Wytyczne szwajcarskie określają tę grupę jako chorych z rozsianym nowotworem i schyłkową niewydolnością narządów), wytyczne NICE zwracają natomiast uwagę na zespół kruchości. 

Wszyscy podkreślają jednak, żeby nigdy nie kierować się wiekiem metrykalnym chorego. 

Jakie jest jednak sprawiedliwe działanie przy wyborze między dwoma chorymi o jednakowej sytuacji medycznej.  W grę wchodzi  kolejka jak np. przy oczekiwaniu na przeszczep narządu lub jakaś forma losowania. Te pozamedyczne procedury powinny zostać dokładnie wcześniej opisane i być w pełni transparentne.